Geschokt waren wij, en met ons vele burgers, toen op 6 juli jl. ineens het bericht kwam dat Brunssum alsnog mee moest doen in de herindeling Heerlen – Landgraaf.
Het kwam als een donderslag bij heldere hemel.
De Provinciale Staten had immers amper vier maanden geleden besloten dat Brunssum niet mee werd genomen in de zogenaamde Arhi-procedure.
De belofte bleek dus vals te zijn. Uit het niets kwam Brunssum uit de hoge hoed. En dat alleen om het gezicht van CDA-gedupteerde Ger Koopmans, met in zijn kielzog PvdA-gedupeerde Brunssummer Eric Geurts.
Concrete argumenten voor een herindeling van Brunssum kan men niet geven.
Volgens de voorstanders van een herindeling (VVD, PvdA, CDA, SP) hebben wij juist geen argumenten waarom een herindeling niet noodzakelijk is.
Deze argumenten hebben wij echter vaak genoeg wel genoemd. Kijk immers maar naar bestaande herindelingen die de afgelopen 20, 25 jaar hebben plaatsgevonden. Er is door meerdere instanties, professoren en hoogleraren onderzoek gedaan naar de gevolgen op langere termijn. Zijn de beoogde voordelen (die nu ook in Parkstad genoemd worden) na al die jaren ook daadwerkelijk behaald?
Wij willen u even enkele conclusies geven in het onderzoek dat gedaan is door hoogleraar, dhr. A. Korsten. Een grootheid in zijn vakgebied:
- Voorbij 30.000 inw. (ongeveer) daalt de politieke participatie van burgers. Fusie leidt ook niet tot meer gevoelsmatige betrokkenheid van burgers bij bestuur. Eerder zal de afstand burgers-bestuur in psychologisch opzicht toenemen.
- Een beoogd voordeel treedt niet op. Fusie leidt niet tot belastingverlaging voor burgers of dalende ambtelijke kosten. Logisch: fusie doet de bestuurlijke ambities alleen maar stijgen.
- De voordelen van fusie zijn vooral intern-ambtelijk (capaciteit tot nota’s maken, vervangbaarheid, specialisatie e.d.); burgers zien die over het algemeen niet.
- Grote gemeenten hebben meer coördinatieproblemen. De afstemming in het gemeentehuis gaat traag. Waarom dat ambiëren? Kleinere gemeenten kennen meer natuurlijke directheid.
- Een beoogd voordeel treedt niet op. Fusie leidt over het algemeen niet tot minder intergemeentelijke samenwerking. De samenwerkingsnoodzaak verdwijnt niet. Gemeenten zijn ook na fusie te klein voor het een en te groot voor het ander.
- Stijgende ambities kunnen na fusie uitlopen op bestuurlijke grootheidswaan (megalomanie). Het maatgevoel daalt.
Genoeg redenen dus. Het PAK zal zich daarom ook blijven verzetten tegen een herindeling. Hierbij krijgen wij steun van de BCD, BBB Lijst Palmen en Lijst Borger.
Samen blijven wij knokken voor een zelfstandig Brunssum.
Om o.a. juridisch advies in te winnen en acties op touw te zetten, hebben wij 100.000 euro vanuit de gemeente gereserveerd.
Wij hopen echter dat wij van de minister snel te horen krijgen dat Brunssum niet meegenomen zal worden in het herindelingsproces. Dan hoeven wij immers geen euro van die gereserveerde 100.000 euro uit te geven en kan dit bedrag weer ingezet worden voor andere nuttige dingen.